Đứng tên vay hơn 145 tỷ đồng cho công ty, 11 nhân viên không nhận được đồng nào vẫn bị công ty tài chính kiện đòi trả nợ, toà án tuyên bố: “Họ làm vậy là đúng luật”
Theo toà án Trung Quốc, dù không nhận được một đồng nào, 11 nhân viên này vẫn phải trả lại khoản nợ trên cho công ty tín dụng vì họ đã đứng tên vay thay cho công ty.
Năm 2012, 11 nhân viên của Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Đông Kiến ở Giang Tô, Trung Quốc, đã sử dụng thông tin cá nhân để đứng tên vay tổng cộng khoảng 40 triệu NDT (hơn 145 tỷ đồng) từ một công ty tín dụng, nhằm giúp doanh nghiệp giải quyết khó khăn tài chính. Tuy nhiên chỉ 3 năm sau, họ lại trở thành bị đơn trong một vụ kiện dân sự kéo dài hơn 6 năm, tài sản bị phong tỏa, bị liệt vào danh sách “nợ xấu”.
Bà Vương Yến Linh, một trong 11 nhân viên Công ty Đông Kiến cho biết: "Chúng tôi bị cấm di chuyển bằng tàu cao tốc, tài khoản ngân hàng bị đóng băng. Cuộc sống gia đình bị đảo lộn hoàn toàn sau lần vay tiền đó.”
Công ty hứa gánh trách nhiệm, nhân viên vẫn bị kiện
Nguồn cơn vụ việc bắt đầu từ năm 2011, khi một khoản vay 40 triệu NDT của Công ty Đông Kiến tại ngân hàng bị yêu cầu tất toán trước hạn. Năm 2012, Công ty tài chính Dũng Đại tuyên bố đã thay mặt Công ty Đông Kiến trả khoản nợ trên vào ngày 24/6/2011 và yêu cầu công ty này nhanh chóng hoàn trả.
Để hợp thức hóa khoản bồi hoàn, Công ty Dũng Đại đề nghị Công ty Đông Kiến đứng tên vay khoản vay mới qua danh nghĩa cá nhân. Tuy nhiên, vì khoản vay không thể được thực hiện dưới tên của công ty và hạn mức vay tối đa cho cá nhân hoặc đơn vị chỉ là 4,5 triệu NDT, vì vậy Công ty Dũng Đại đã đề xuất rằng Công ty Đông Kiến tìm 11 nhân viên để đứng tên ký hợp đồng vay và hoàn tất thủ tục vay.
Theo lời kể của các nhân viên, ban đầu Công ty Đông Kiến đã cam kết sẽ chịu toàn bộ trách nhiệm trả nợ và bảo đảm người đứng tên vay không phải gánh bất kỳ hậu quả pháp lý nào. Tuy nhiên, đến năm 2015, Công ty Dũng Đại đã khởi kiện 11 nhân viên trên vì không hoàn trả khoản vay.
"Chúng tôi không hề nhận được một đồng nào. Sau khi khoản vay được giải ngân, toàn bộ tiền được chuyển lại ngay cho phía công ty", một nhân viên trong vụ việc cho biết.
Ảnh: The Paper
Theo hồ sơ, Công ty Đông Kiến nhiều lần phát hành văn bản khẳng định toàn bộ trách nhiệm kinh tế và pháp lý thuộc về công ty, cam kết các khoản vay này chỉ là hình thức để đối phó thanh tra tài chính.
Tuy nhiên, trong các phiên xét xử, tòa án địa phương cho rằng các hợp đồng vay được ký kết hợp lệ và thể hiện rõ ý chí của các bên. Việc người vay tiền của Công ty Dũng Đại và chuyển tiền cho bên thứ 3 là Công ty Đông Kiến không làm mất hiệu lực nghĩa vụ trả nợ. Do đó, việc công ty tài chính khởi kiện 11 nhân viên đứng tên vay tiền là đúng theo quy định của pháp luật Trung Quốc. Vì vậy, các bản án sơ thẩm và phúc thẩm đều tuyên buộc 11 nhân viên phải hoàn trả tiền gốc và lãi suất cho Công ty Dũng Đại.
Sau khi các bị đơn kháng cáo, Tòa án nhân dân cấp cao tỉnh Giang Tô từng hủy bản án sơ thẩm với lý do chưa làm rõ các tình tiết vụ việc và yêu cầu xét xử lại. Tuy nhiên, các phiên tòa sau đó vẫn giữ nguyên phán quyết ban đầu.
Nỗi khổ tâm của 11 nhân viên
Hy vọng mới chỉ lóe lên khi vào tháng 7/2020, các nhân viên bị kiện và Công ty Đông Kiến xuất trình lời khai của ông Dương – cựu Tổng giám đốc Công ty Dũng Đại. Ông Dương xác nhận, khoản vay không thực sự được cấp cho các cá nhân, mà chỉ là giao dịch giả để đối phó với thanh tra tài chính.
Ông cũng cho biết Công ty Đông Kiến đã trả hơn 10 triệu NDT cho công ty Dũng Đại để bồi hoàn nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên, phía nguyên đơn là Công ty Dũng Đại đã bác bỏ lời khai trên, cho rằng ông Dương có mâu thuẫn lợi ích với công ty, và lời khai không đủ cơ sở pháp lý để được công nhận.
Ảnh minh hoạ: Internet
Sau khi phán quyết xét xử lại, toà án địa phương vẫn giữ nguyên quyết định cũ, toàn bộ tài sản và tài khoản ngân hàng của 11 nhân viên tiếp tục bị phong tỏa. Họ bị cấm tiêu dùng ở mức cao, không thể sử dụng dịch vụ tàu cao tốc, thậm chí việc đưa con đi học hay khám bệnh cũng gặp khó khăn.
“Chúng tôi không ngờ chỉ vì giúp công ty mà bị đẩy vào tình cảnh này. Điều đáng nói là chúng tôi không tiêu một xu nào trong khoản vay, vậy mà giờ phải trả cả gốc lẫn lãi”, bà Vương Yến Linh nghẹn ngào.
Sau đó, nhóm 11 nhân viên này tiếp tục nộp đơn xin xét xử lại lên Tòa án nhân dân cấp cao tỉnh Giang Tô. Tuy nhiên, tòa án thông báo thời gian xét xử vụ án sẽ được gia hạn đến ngày 30/8/2021.
Dù kết quả không được công bố, song vụ việc trên là lời cảnh tỉnh cho người lao động Trung Quốc về việc bảo vệ quyền lợi bản thân trong các hoạt động tài chính. Toà án Trung Quốc cho rằng việc người lao động đứng tên vay tiền thay cho pháp nhân khác (nhất là dưới danh nghĩa cá nhân) luôn tiềm ẩn rủi ro pháp lý rất lớn. Khi tranh chấp xảy ra, pháp luật Trung Quốc sẽ căn cứ vào hợp đồng và chữ ký. Người đứng tên sẽ phải chịu trách nhiệm, bất kể có sử dụng số tiền đó hay không.
