Mark Zuckerberg kích hoạt làn sóng bạo chi săn nhân tài trong lĩnh vực AI chưa từng có tại Thung lũng Silicon
Chừng nào lòng tham, nỗi sợ và giấc mơ về siêu trí tuệ vẫn còn, thì dòng tiền khổng lồ dành cho nhân tài AI sẽ tiếp tục chảy mạnh hơn bao giờ hết.
Ngay cả theo tiêu chuẩn xa hoa vốn có của Thung lũng Silicon, năm 2024 đang chứng kiến làn sóng bạo chi chưa từng thấy trong ngành trí tuệ nhân tạo (AI). Meta đã đầu tư 15 tỷ USD vào Scale AI, một startup dán nhãn dữ liệu với vỏn vẹn 900 nhân viên.
CEO trẻ tuổi Alexandr Wang (28 tuổi) sẽ đầu quân cho một phòng thí nghiệm mới của Meta, nơi tập trung phát triển “siêu trí tuệ nhân tạo” (AI superintelligence). Với số tiền mặt và cổ phần trị giá khoảng 5 tỷ USD, đây trở thành một trong những thương vụ “acqui-hire” (mua người) đắt đỏ nhất trong lịch sử.
Chưa dừng lại, Meta còn được cho là sẵn sàng trả tới 100 triệu USD tiền thưởng ký hợp đồng để lôi kéo các nhà nghiên cứu AI từ công ty đối thủ. Trong khi đó, OpenAI đã mua lại công ty thiết kế cao cấp IO – do cựu giám đốc thiết kế Apple Jony Ive sáng lập – với giá 6,4 tỷ USD. Trước làn sóng “săn đầu người”, OpenAI còn phải chi đến 2 triệu USD tiền giữ chân cho nhân viên, dù nhiều người trong số họ đã nhận mức đãi ngộ lương tới hơn 8 chữ số.
Câu hỏi đặt ra là, tại sao lại có cơn sốt nhân tài như vậy?
Không phải do thiếu kỹ sư phần mềm, vì khu vực Bay Area hiện đang dư thừa lao động công nghệ sau làn sóng sa thải hậu đại dịch. Vấn đề nằm ở chỗ: “Bức tường thành” cạnh tranh giữa các ông lớn AI ngày càng khó xây dựng.
Trong khi các mô hình AI hàng đầu vẫn ganh đua sát nút, các giải pháp giá rẻ hơn như DeepSeek (Trung Quốc) đang bám sát phía sau. Hạ tầng tính toán (data center và chip) có thể mua được – tuy đắt đỏ – nhưng dữ liệu và nhân tài mới là vũ khí tối thượng tạo ra lợi thế không thể sao chép.
Scale AI chuyên cung cấp dữ liệu đã được gắn nhãn chất lượng cao để huấn luyện mô hình AI. Khi các công ty lớn đã “cào sạch” dữ liệu từ Internet, họ bắt đầu cần đến những nguồn dữ liệu được xử lý cẩn thận – và Scale đáp ứng đúng nhu cầu đó.
Mark Zuckerberg đang khát khao giữ Meta trong cuộc đua AI sau màn ra mắt Llama 4 khá mờ nhạt. Nhưng trong cuộc đua này, sản phẩm chỉ là một phần – tâm thế mới là tất cả. Việc thu hút được những “bộ óc ngôi sao” không chỉ giúp tăng hiệu quả nghiên cứu, mà còn giúp gây tiếng vang với nhà đầu tư, và giữ giá cổ phiếu cho các công ty niêm yết.
Với quy mô doanh thu và đội ngũ hiện có, Scale AI hiện là một trong những thương vụ công nghệ đắt đỏ nhất từng được ghi nhận. Tuy nhiên, đây không phải lần đầu. Năm 2014, Facebook từng chi 21,8 tỷ USD mua WhatsApp – khi ứng dụng nhắn tin này chỉ có 55 nhân viên.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình huống này. Tốc độ phát triển AI quá nhanh, buộc các ngành khác phải đầu tư theo kiểu “rải bụi AI” vào mọi thứ – vì sợ tụt lại phía sau. Dù chưa mang lại hiệu suất rõ ràng, nhưng tâm lý FOMO (sợ bị bỏ rơi) lại rất mạnh.
Tham vọng về Trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) – điểm mà AI ngang hoặc vượt qua con người. Dù nhiều chuyên gia, bao gồm Yann LeCun của chính Meta, cho rằng mô hình ngôn ngữ lớn hiện tại không thể đạt AGI, các công ty vẫn lao vào như thể đích đến này đang cận kề.
Những công ty như Anthropic hay Safe Superintelligence, do cựu nhân viên OpenAI sáng lập, tập trung phát triển AI an toàn và được cho là có văn hoá làm việc nhân văn hơn, giúp giữ chân nhân tài tốt hơn.
Trái lại, OpenAI đã mất nhiều nhân sự cấp cao do xung đột lãnh đạo. Meta cũng không ngoại lệ, với lý do phổ biến là “bỏ bê nghiên cứu cơ bản”. Gần đây, họ mất Joelle Pineau – trưởng phòng nghiên cứu AI FAIR – một trong những lab AI danh giá nhất của hãng.
Các lãnh đạo AI đã đặt cược cả danh tiếng của mình vào mục tiêu chạm tới AGI đầu tiên. Chừng nào lòng tham, nỗi sợ và giấc mơ về siêu trí tuệ vẫn còn, thì dòng tiền khổng lồ dành cho nhân tài AI sẽ tiếp tục chảy mạnh hơn bao giờ hết.
Theo: Financial Times
